Ik kan mij maar weinig beroepsvelden bedenken waar mensen op zo’n schandalige manier worden uitgebuit als in de GGZ. Je zou verwachten dat in Nederland dit soort praktijken niet meer voor zouden komen. Dat door de komst van bijvoorbeeld de CAO´s er duidelijk afspraken zijn over beloning van arbeid. Helaas is de realiteit anders.
Per jaar studeren er duizenden psychologen af. Al deze kersverse academici zijn op zoek naar werk in de GGZ. Terwijl de banen voor hen niet voor het oprapen liggen. Het is namelijk niet abnormaal dat er een kleine honderd brieven binnenkomen op een vacature voor een basispsycholoog. Voor een werkgever is het aanspreken van het netwerk dan ook vaak meer dan voldoende om meerdere geschikte kandidaten te vinden.
Hier kleeft een groot nadeel aan. De meeste afgestudeerden komen dus niet via een officiële vacature binnen. Hierdoor zien werkgevers de kans schoon om een loopje te nemen met de CAO. In plaats van deze groep aan te stellen als psycholoog, en ze dus ook als zodanig te moeten betalen, krijgen ze “werkervaringsplaatsen” aangeboden, of een “verlengde stage”. Het loon varieert hierbij enkele honderden euro’s per maand tot zelf helemaal niets.
De verklaringen die werkgevers hier voor geven zijn zo gevarieerd als dat ze leugenachtig zijn. “we doen dit zodat ze ervaring op kunnen doen zodat ze elders aan de bak kunnen komen”. Alsof ze deze situatie zo niet juist in stand houden. Of, “we investeren in hun ontwikkeling met supervisie en dat kost nu eenmaal geld”. Daarbij even voor het gemak vergetend dat er in de CAO nu juist aanloopschalen zijn opgenomen om de werkgevers hierin tegemoet te komen. En de mooiste: “ Dit is het enige wat we ons kunnen veroorloven, anders nemen we helemaal niemand aan.” Dus de slechte financiële positie van een bedrijf wordt afgewenteld op degene met de zwakste rechtspositie.
Want dit gebeurt maar om één reden. Omdat de werkgevers het kunnen maken. Omdat er heel veel potentiële kandidaten zijn. Als er een kandidaat het er niet mee eens is staan er tien anderen om zijn plaats in te nemen.
Er wordt op deze manier goed geld verdiend. Een klein rekensommetje: bij een 36-urige werkweek heb je als beginnend psycholoog op zijn minst twintig contacten per week, dus zo’n 80 per maand. Er wordt natuurlijk wel het volle pond doorberekend aan de zorgverzekeraar, ongeveer 90 euro per contact. De beginnende psycholoog levert dus ruim 7000 euro op en kost een paar honderd. Zo krijg je je begroting wel rond…
Ik krijg hier een zeer nare smaak van in mijn mond. Regels worden bewust door veel instellingen en praktijken in de GGZ overtreden. En er is niemand die er wat een doet. De pas afgestudeerden zullen wel gek zijn om er een halszaak van te maken. De concurrentie is daarvoor te groot.
De vraag is dan ook wat er aan gedaan kan worden. Ik geloof ook niet zo in meer regels of strengere handhaving. Ik denk dat het beter is om van eigen kracht uit gaan. Volgende keer zal ik dan ook een balletje voor een mogelijke oplossing opgooien.
Beste Ziggy, Klinisch Psychologen, Instellingen/Praktijken en de Overheid,
BeantwoordenVerwijderenWat een herkenbare situatie wordt hierboven beschreven! En de situatie wordt zo inderdaad aardig in stand gehouden!
Als vorig jaar afgestudeerde psycholoog heb ik inmiddels een werkervaringstraject achter de rug en dit was natuurlijk uiteindelijk bedoeld om door te stromen binnen de instelling. Nu had ik de pech dat er flink bezuinigd diende te worden binnen deze instelling (en überhaupt binnen de gezondheidszorg), waardoor ik nu weer op straat sta. Ben opnieuw bezig met solliciteren, heb inmiddels 80(!) brieven de deur uit en krijg niet anders dan afwijzingen, omdat ik maar 1 jaar werkervaring heb en er zo'n 100-120 mensen geschreven hebben op een vacature voor basispsycholoog of een praktijkopleidingsplaats tot GZ-psycholoog, waar ik er met mijn 1 jaar werkervaring blijkbaar niet uitspring. Dit zorgt voor een frustrerend gevoel, want ik heb wel de diploma's en ben ontzettend gemotiveerd en leergierig, maar door te weinig werkervaring word je op dit moment niet voor eerder genoemde vacatures aangenomen. Dit zorgt ervoor dat ik op dit moment ook geen werkervaring verder opdoe in het werkveld van een klinisch psycholoog of ik moet mij weer inzetten voor een werkervaringsplek, maar je wilt op een gegeven moment ook verder dan het zijn van een soort stagiaire en natuurlijk speelt het hebben van financiële zekerheid ook een grote rol.
Ik roep dan ook op tot een reële numurus fiscus bij de poort (de universiteiten), zodat er niet weer duizenden studenten per jaar afstuderen in de psychologie. Daarnaast dient de GZ-opleiding ook makkelijker toegankelijk te worden voor afgestudeerde basispsychologen! Ik zou zo graag de opleiding doen, maar er is bijna geen mogelijkheid om er tussen te komen als je niet minimaal 3 jaar werkervaring hebt. En de instellingen/praktijken, waar ik van begrijp dat ze ook met hun rug tegen de muur staan, omdat de verzekeringen alleen vergoeden voor BIG-geregistreerden, zouden eerlijke procedures moeten aangaan! Zie in dat de basispsychologen van nu de toekomst zijn!
Ziggy, bedankt voor de aandacht die je m.b.v. dit artikel op deze situatie vestigt en ik hoop dat er goed nagedacht gaat worden over het aanpakken ervan!
Met vriendelijke groet,
P.W.
PS: Jammer dat ik dit anoniem moet posten, aangezien ik anders wel eens niet aan een werkervaringsplek kan komen...
Het is nog veel erger. Ex-cliënt gaat na jaren werken in GGZ. Cliënt en collega's hebben toegang tot elektrotechnisch patiënten dossier via BSN-nummer.
BeantwoordenVerwijderenJe hebt het al bedacht, ja wel collega's kunnen gehele dossier inzien. Oeps beveiliging foutje.
Ga nog niet de afhandeling verhalen, nog erger dan gedacht.
Hoe de jonge pychologen behandeld worden is schandalig!
BeantwoordenVerwijderenHet is ook een trieste vooruitzicht dat de uitbuiting ook doorgaat later in je ggz "carriere", als je wel ervaring heb.
Ik ben (na eerst zeven jaar op een plek te hebben gewacht) eindelijk klaar met mijn gz-opleiding en heb een vast contract, maar krijg niet de inschaling van een gz-er omdat "er geen vacature is". Ik moet natuurlijk wel de verantwoordelijkheid dragen als hoofdbehandelaar, met tuchtrecht en al.
Een collega vertelde mij dat hetzelfde geldt als je als gz-er klaar ben met je opleiding tot psychotherapeut. Je wordt niet als zodanig ingeschaald, maar je patienten betalen wel het bedrag voor psychotherapie. Ook kan je als psychotherapeut niet elders solliciteren omdat je anders de studiekosten (15,000 euro) aan de instelling terug moet betalen... en als je opgeleid ben om in een tweetal groepstherapie te begeleiden of met een reflecting team systemen te behandelen, vergeet het maar, los het op in je eentje, ervaring of geen ervaring. "Sorry, er is geen geld voor twee behandelaren op een groep".
En dan hebben bijna alle GGZ-instellingen een meerkoppig bestuur met inschalling boven de Balkenende norm.
Vraag mij niet hoe dat kan.
GvD
Bedankt voor jullie reacties! Er gaat blijkbaar nog genoeg mis in de relatie werkgever/werknemer. Hierbij is er sprake van een eenzijdige afhankelijkheid, waardoor je je al snel klem kan voelen zitten.
BeantwoordenVerwijderenOver het EPD kan er ook nog veel meer gezegd worden! Ik ben er een enorm voorstander van, maar qua privacy moet er nog veel geregeld worden. Maar daarover later wellicht meer.